İdrar yolu taşı düşürme yolları, İdrar yolu (Üriter) yani böbreği sidik torbası ile bağlayan boru biçimindeki bir yapıdır. Bu taşlar nadiren ilk olarak idrar yolunda teşekkül ederler ve genellikle böbrekte bulununan taşlar oradan geçerken saplanıp kalır. İdrar yolundaki taşlara orada teşhis edilmedikleri zaman bunlara mesane yolları taşları adı veriliyor.
İdrar yolu taşı düşürme yolları ve tedavisi nasıl yapılır?
İlk önce, sancı kontrol altına alınmalıdır. Ondan sonra, eğer enfeksiyon varsa, antibiyotik veya sulfamitli ilaçlar ile tedavi edilmeli. Eğer sancı ve enfeksiyon bu yollarla kontrol altına alınamamışsa o zaman böbreklerin drenaj usulüyle temizlenmesi gerekecektir. Bu ameliye taşın etrafından bir sistoskop içerisinden bir sondanın geçirilmesiyle yapılmaktadır. Eğer sonra taşın etrafından yerleştirilemezse o zaman cerrahi müdahale gerekir.
İdrar yolunda taş bulunduğu hallerde ne zamanlar cerrahi müdahale gerekmektedir?
- Taş kendiliğinden geçemeyecek kadar büyükse.
- İdrar akımı uzun zaman engellenmişse.
- Şiddetli sancılar sık sık tekrarlanmaktaysa.
- Enfeksiyon inatçıysa.
- Böbreklerin çalışması bozulmuşsa.
Taş kavrayıcı aygıtlar vardır ve bunlarla bazı hallerde taş idrar yolundan geçirilebilir. Bütün bu metotlar başarısız olursa o zaman cerrahi müdahale gerekir. İdrar yolu ameliyatı ciddi bir müdahale olmamakla beraber ölüm tehlikesi yok denilebilecek kadar azdır.
Ameliyat sonrasında hasta 10-12 gün hastanede kalması gerekir.
Mesane taşı boyutuna göre kendiliğinden düşer. 0,5 cm'den küçük taşların kendiliğinden düşebilir. İdrar borusunda bir tıkanıklık ya da darlık yoksa idrar borusunun çapı bu boyuttaki taşın düşmesini sağlıyor. İdrar yolu taşını düşürmek için bol bol su içmek öncelikle çok iyi bir çözümdür ya da kanal genişletici ilaçlar, idrar yolunu genişleten prostat ilaçları da içilebiliyor. 0,5 cm büyük taşları ise düşürmeye çalışmamak gerekiyor. İdrar yolundaki taşlar çapına göre idrar borusundan daha küçük olursa düşürülebilir. Mesane taşları 0,5 cm'den büyük taşlar varsa girişimsel tedaviler oluyor. 3 cm'den büyük taşlar varsa bunlar ise cerrahi müdahale olmalıdır. İdrar yolunda değişik boyutlarda taş görülebiliyor. Bazen mercimek tanesi büyüklüğünde olurken bazen de portakal büyüklüğünde de oluyor.
Küçük mesane taşları idrarla birlikte kendiliğinden düşer. Daha büyük mesane taşları idrar borusundan geçemeyebilir. İdrarın çıkış noktasını tıkayabilir. Erkeklerde penisten, idrarın çıktığı yerden düşerler. Kadınlarda ise idrarın yapıldığı yerden düşer. Halk arasında taşın anüsten düştüğü bilgisi tamamen yanlıştır. Hasta bazen küçük taşın düştüğünü fark etmezler. İdrar yaparken önce bir tıkanıklık ardından da bir rahatlama hisseder. Tuvalette idrar esnasında çıkan çıt sesi ile taşın düştüğü anlaşılır. Bazen de taş şiddetli ağrı yapar.
