Bebeklerde İdrar Yolu İltihabı

Bebeklerde idrar yolu iltihabı, küçük olmaları nedeniyle ortaya çıkan belirtilerin anlaşılmasını zorlaştıran önemli bir sorundur. Bebeklerde genellikle bağırsaklardaki mikroorganizmaların idrar yoluna ilerlemesiyle ortaya çıkar. Yeni doğan döneminde ise, idrar yolundaki anormallikler, kan yoluyla idrar yolu iltihabı oluşabilir. Bebeklerin huzursuz olması, ateş, gelişimin yavaşlaması, kilo alamaması, idrarın kokulu olması, renginin farklı olması, sıkça ağlaması gibi belirtiler göstermesi halinde, mutlaka idrar yolu iltihabı açısından değerlendirilmesi gerekir. Aynı yetişkinlerde olduğu gibi iltihabın böbreklere ulaşması zamanında önlenmelidir.

İdrar yollarında normalde böbrekler ve üretra bölümünde alttaki üçte birlik kısım steril alandır. Bu düzenin korunmasını idrarda olan asit miktarı, serbest akış, normal bir boşaltımın olması, boşaltım sistemi ve vücudun kendini savunma mekanizması sağlar. Bu düzendeki herhangi bir anormallik, bozukluk bebeklerde idrar yolu iltihabı oluşumuna yol açabilir. Bebeklerin idrarını yapamaması da bir etken olabilir.

Yetişkinler gibi bebeklerde de kızlar idrar yolu iltihabı açısından daha risklidir. Çünkü kız bebeklerde üretra kısadır. 4 yaşına kadar kızlarda erkeklerden 5 kat fazla, bu yaştan sonra kızlarda 10 kat daha fazla idrar yolu iltihabı görülür. Bunu etkileyen faktörler arasında işeme sorunları, kabızlık, tuvalet temizliği, sonda takılması, temizliğin gerektiği gibi yapılmaması gibi etkenler bulunur. Erkek bebeklerde ise, genellikle bakteri kökenli idrar yolu iltihabı olur. Bazen de idrar yolu anormallikleri buna etki edebilir. Bu durumda bebeklerin ameliyat edilmesi gerekir.

Bebeklerde görülen belirtilere ailelerin çok dikkat etmesi gerekir. Özellikle yeni doğan grubunda fazla belirti ortaya çıkmayabilir. Aileler bebeklerdeki gelişme geriliğini, ateş, huzursuzluk, kusma gibi belirtileri iyi takip etmelidir. Her bebekte farklı belirtilerde ortaya çıkabilir. Bunlar belirsiz şekilde de oluşabilir. Bu nedenle bebeklerin rutin kontrolleri ihmal edilmemelidir. Çünkü bebeklerdeki idrar yolu iltihabının % 40 kadarı herhangi bir belirti vermez.

Şüphe duyulan durumlarda bebeklere idrar tahlili ve idrar kültürü yapılarak teşhis konulabilir. Ancak bebeklerde idrar numunesi almak zor olur. Bu yüzden sabırla bunun üzerinde durulmalıdır. Testin sonucuna göre antibiyotik tedavisi uygulanır. Bebeklerde idrar yolu anormalliği bulunmuyorsa, genellikle tedavi başarılı bir şekilde sonuçlanır, böbrekler bundan etkilenmez. Tekrarlayıcı iltihaplar bebeklerdeki ürolojik anormalliklerin olduğunun bir göstergesi olabilir.

Bebeklerin idrar yolu iltihabından korunması amacıyla, ılık suyla yıkanması, alt bezlerinin sıkça değiştirilmesi gerekir. Alt temizliğinde önden arakaya doğru temizlik yapılmasına, bez bölgesinin ılık suyla her defasında silinmesine dikkat edilmelidir. Özellikle kız bebeklerde daha hassas olunmalı, idrarlarını tutmalarına engel olunmalıdır. Bebekler anne sütü ile beslenerek her türlü enfeksiyondan korunabilir.